Bouwen door de buurt

In mei 2021 is de pilot Bouwen door de buurt in Kruidenwijk gestart. Wijkbewoners kunnen bij deze vorm van kleinschalige woningbouw zelf bouwplekken in hun wijk vinden waar zij voor zichzelf, hun familie of vrienden een huis willen laten bouwen. Ook zorgen ze zelf voor draagvlak in de buurt.

Alle bewoners van de Almeerse Kruidenwijk kregen in mei een brief in de bus, met daarin de oproep om met ideeën te komen voor het bouwen van een nieuwe woning voor jezelf, je familie of je vrienden in de eigen wijk. Het gaat om woningen die zelfstandig en permanent te vergunnen zijn.

In Nederland wordt veel gesproken over het doorstromen van mensen in hun eigen wijk en kleinschalige inpassingen. Met de pilot is gekozen voor een vorm van verdichting waarbij de wijkbewoners zelf aan zet zijn. Dit is in Nederland nog niet in praktijk gedaan. Dat probeert het Woningbouwatelier nu met deze pilot te bewerkstelligen. Voor de bewoners zijn twee momenten écht nieuw. Ten eerste moeten de initiatiefnemers zelf een mogelijke bouwplek in hun wijk aandragen. Dat kan een bouwvlak op eigen perceel zijn, maar het kan ook een stukje openbaar groen zijn. Ten tweede moeten zij zelf hun plan aan de buurt uitleggen en er draagvlak voor organiseren. Naar verwachting zullen deze inspraakmomenten in de tweede helft van 2022 worden georganiseerd.

Het opstarten van de pilot heeft geleid tot heel veel reacties. Naast positieve reacties was er ook contact met verontruste buurbewoners. De afgelopen maanden zijn er buurt- en individuele gesprekken gevoerd. Uiteindelijk zijn er nu vijftien concrete initiatieven. Het is een bont gezelschap aan deelnemers. Het zijn wijkbewoners die willen doorgroeien naar een woning waarin ze oud kunnen worden. Het zijn kinderen die in de wijk zijn opgegroeid, inmiddels volwassen zijn en naar kansen zoeken om te starten op de woningmarkt. Het zijn mensen die de zorg met elkaar willen delen. ‘Bouwen door de buurt’ geeft deze mensen de kans om met eigen plannen te komen. Zo kunnen oudere mensen dichtbij hun kinderen of bij elkaar gaan wonen en kunnen jongeren hun eigen huis bouwen.

Op dit moment onderzoeken de initiatiefnemers samen met de gemeente de financiële en planologische haalbaarheid van hun plannen. Alle plannen, ook die op eigen terrein, moeten via de buitenplanse afwijking (Wabo) vergund worden, omdat het permanente en volwaardige woningen betreft. Binnen de gemeente komen daarbij nieuwe vraagstukken aan de orde, zoals ‘Welke vrijheden heeft een gemeente op haar beleidsterreinen?’ en ‘Welke ruimte biedt de Omgevingswet?’. De fase met de buurtparticipatie die daarop volgt zal veel nieuwe kansen bieden en inzichten leveren. In die zin is de pilot nu al geslaagd, omdat we er veel van leren.

De pilot past binnen de rol van het Woningbouwatelier om vernieuwende woonvormen te verkennen en mogelijk te maken. Met Bouwen door de buurt wordt dit nu ook in een bestaande wijk toegepast. Mocht de pilot goed verlopen dan kan Bouwen door de buurt over andere delen van de stad worden uitgerold.

Lees ook het collegebesluit van 25 mei 2021 en de raadsbrief van 15 maart jl. waarmee de gemeenteraad op de hoogte is gebracht van de laatste ontwikkelingen.