Multifunctioneel wonen als innovatie
Zowel landelijk als binnen de gemeente Almere willen mensen graag een zo normaal mogelijke woon- en leefsituatie, ook als er behoefte is aan zorg en ondersteuning.
Er is een landelijke ontwikkeling gaande waarbij er in de nabije toekomst steeds meer behoefte komt aan voorzieningen voor kwetsbare jongeren en jongvolwassenen die zonder sociale en fysieke ondersteuning tussen de wal en het schip gaan raken. Het is een doelgroep van minder zelfredzame mensen die is ontstaan, omdat de gezondheidszorg er op is ingericht om steeds meer mensen thuis te laten wonen, terwijl ze eerder voor behandeling, begeleiding en ondersteuning opgenomen zouden worden.
Binnen de gemeente Almere heeft wonen en zorg prioriteit gekregen.
In Almere vindt op dit moment een verkenning plaats voor een innovatief woonconcept van 50 tot 100 woningen voor gemengde doelgroepen, met op de eerste plaats nadruk op kwetsbare jongeren en jongvolwassenen. Maar er is ook ruimte voor doorstromers uit begeleid wonen en maatschappelijke ontwikkeling, statushouders, studenten en starters die bij het concept passen. Ruimte voor mensen met en zonder een ondersteuningsvraag. De bewoners vormen samen een woongemeenschap en dragen op hun eigen manier naar vermogen bij. Ze hebben een zelfstandige woning, maar maken ook gebruik van gemeenschappelijke ruimtes en voorzieningen voor horeca, ontmoeten, recreëren, leren en werken. Daarnaast is het wenselijk om verbinding te zoeken met de wijk waarin zij wonen. We geloven echt in de kracht van mensen en het netwerk, en willen hierop inzetten. Het woonconcept wordt gefaciliteerd door een community-builder.
Om dit te kunnen realiseren zijn niet alleen nieuwe beleidskaders nodig, maar vooral ook vernieuwende oplossingen, met wonen en ondersteunende voorzieningen als gelijkwaardige componenten. Dat vraagt in zowel de verkenningsfase als de realisatie- en exploitatiefase om een andere manier van participatie en financiering van de betrokken partijen, en vervolgens ook bij de ontwikkeling en de uitvoering. Hiervoor wordt community-building voor zowel de methode van samenwerking als het vormgeven van het concept gebruikt.
De betrokken partijen bij dit innovatieve experiment hebben commitment naar elkaar uitgesproken. Er wordt op basis van gelijkwaardigheid met elkaar opgetrokken, zowel qua tijd, kennis als financiën. De eerste stap die nu wordt gezet is het vinden van een geschikte locatie, met voldoende zelfstandige woonruimtes die voor een betaalbare prijs kunnen worden aangeboden. Daarnaast moet er de mogelijkheid zijn voor gemeenschappelijke ruimtes en voorzieningen. De locatie moet idealiter liggen in de nabijheid van voorzieningen zoals winkels, openbaar vervoer en sportfaciliteiten.
Als een geschikte locatie is gevonden, gaan samenwerkingspartners verder praten over dit concept, waarbij de nadruk ligt op sociale cohesie, als ook op een andere manier van organiseren en financieren. Collectieve ondersteuning vanuit het concept en de community waar het kan, individuele (specialistische) ondersteuning waar het moet.
De pilot past binnen de rol van het Woningbouwatelier om vernieuwende woonvormen te verkennen en mogelijk te maken. Met Bouwen door de buurt wordt dit nu ook in een bestaande wijk toegepast. Mocht de pilot goed verlopen dan kan Bouwen door de buurt over andere delen van de stad worden uitgerold.
Het Woningbouwatelier is voortdurend op zoek naar vernieuwingen op het gebied van wonen, maar tot nu toe lag de focus meer op productinnovaties zoals WikiHouse en Natural Pavilion. Om in te spelen op het ambulantiseringsvraagstuk wordt nu ook gekeken naar nieuwe woonvormen waarbij de combinatie wordt gemaakt van zorg en ondersteuning. Deze verkenning is een samenwerking van het Woningbouwatelier met het opgaveteam Wonen&Zorg van de gemeente Almere.
Het woonconcept biedt nieuwe kansen op gebied van collectief eigenaarschap en zorg voor kwetsbare groepen. Het richt zich op verbinding in de meest brede zin van het woord.
