John Smits, managing director SAM Panels SAM Panels: puur natuurlijk product en oneindig te recyclen 

De ontwikkeling van duurzame bouwmaterialen gaat met grote sprongen vooruit. Een van de bedrijven die daarbij hard aan de weg timmert is SAM Panels in Venlo. Het bedrijf produceert duurzame biobased panelen die volledig recyclebaar zijn. John Smits, managing director van SAM Panels: “Wij maken een zo eerlijk mogelijk product. Honderd procent biobased. Puur, zonder gifstoffen en oneindig herbruikbaar.

In de zoektocht naar duurzame bouwmaterialen, ter vervanging van traditionele minder milieuvriendelijke producten, schieten steeds meer bedrijven uit de grond die met een goed alternatief op de markt willen komen. En daar zit wel een kleine schaduwkant aan vindt Smits. “Biobased begint een containerproduct te worden. Maar hoe biobased, hoe natuurlijk, is jouw product echt? Onze panelen zijn écht honderd procent biobased.” 

Natuurlijk materiaal  

SAM past een technologie toe waarbij de panelen gemaakt worden met enkel cellulose vezels, water, warmte en druk. Grondstoffen die ooit als afval werden beschouwd, zijn lokaal afkomstig van productie- en agrarische bijproducten. “Denk aan vezels van gras, hennep of vliesjes van de cacaoboon. Wij proberen ons daarbij nadrukkelijk te richten op het slechtste stukje van de vezel dat overblijft. We gebruiken geen andere toevoegingen, geen binders, geen hars, geen formaldehyde of iets dergelijks. Onze panelen zijn honderd procent biobased. Het is een heel puur product. Veel andere biobased plaatmaterialen hebben toch nog toevoegingen/binders. Dat hebben wij nadrukkelijk niet. Dat is het unieke aan de SAM-producten. Het is gezond materiaal, zonder gifstoffen, en oneindig te recyclen. Zodra het materiaal aan het einde van de levensduur zit, kunnen wij de vezels ontsluiten en er nieuwe panelen van maken. Het is een oneindige cirkel.” 

De SAM panelen zijn een gezond alternatief voor multiplex, MDF en spaanplaat. Het grote verschil is dat ze, in tegenstelling tot de houtcomposieten, geen gifstoffen bevatten en volledig recyclebaar zijn. Smits schetst als voorbeeld de aankoop van een standaard, nieuw kastje gemaakt van MDF-panelen. “Je pakt het uit en denkt, ‘dát ruikt nieuw, heerlijk’. Maar in feite ruik je de giftige dampen die dan vrijkomen. Dat is bij onze producten niet zo.”   

Akoestisch paneel  

De (wand)panelen zijn verkrijgbaar in drie varianten. De basisplaat is een paneel van 2,5 mm, met een densiteit van ongeveer 950 kg/m3. “De eigenschappen van een paneel variëren. Wij kunnen onder andere variëren in sterktes, densiteit en hoe waterwerend het is. Dat bepalen we altijd in samenwerking met de afnemer.” De panelen zijn op allerlei fronten toepasbaar in het interieur: als vloer, plafond, deur of tafel. “Alles is mogelijk.”   

Een noviteit is de ontwikkeling van een akoestisch paneel. Smits: “In de markt zijn al veel panelen met een zachte achterkant. Wij hebben een variant gemaakt met een vilten achterkant. De panelen hebben een wat donkere, chique uitstraling. Dat lukt door het gebruik van koeienmest. Deze panelen zijn geschikt voor utiliteitbouw, voor hotels en restaurants. De akoestische panelen komen binnenkort op de markt.”    

Duurzame productie  

SAM streeft ernaar om ook de productie zo duurzaam en milieuvriendelijk mogelijk te maken. “Wij hergebruiken 95 procent van het water wat nodig is bij de productie. Daarnaast maken wij gebruik van duurzame energie. Wij kiezen daar bewust voor om de uitstoot die wij hebben te compenseren.” Er zijn nog wel uitdagingen om op te pakken. “Het is een natuurlijk product, dus dat moeten wij wel in plastic verpakken. Het zijn immers interieurpanelen. De vochtigheidsgraad bij vervoer kan negatieve gevolgen hebben op de specificaties van het product en dat wil je niet. Dus het is lastig om het vervoer duurzaam te maken.”  

Investeren  

Met het oog op de toekomst ziet Smits een belangrijke rol weggelegd voor de transitie van boeren. “Als je kijkt naar de akkerbouw, ligt daar een gigantische kans. Wij kunnen namelijk iedere vezel gebruiken en omzetten in duurzaam materiaal. Ik denk dat wij een belangrijke rol kunnen spelen om het verdienmodel van de boeren te vergroten.” Meer materiaal kan leiden tot opschaling van het product en dat kan de kostprijs omlaag brengen. “In de praktijk loop je nu nog vast op de prijs. Dat is het kip-ei-verhaal. Om de prijs aantrekkelijker te maken, moeten wij verder opschalen. Daarvoor moet je er wel eerst in investeren. Om te kunnen investeren heb je afzet nodig en die is er pas op het moment dat je opgeschaald bent.”